Óli Björn - Alltaf til hægri

Háðsádeilur í þjóðfélögum skortsins

Kennari spyr nemanda: „Hver er móðir þín og hver er faðir þinn?

Nemandinn: Móðir mín er Rússland en faðir minn Stalín.

„Mjög gott,“ segir kennarinn. „Og hvað langar þig til að verða þegar þú verður stór“

„Munaðarleysingi“ svarar nemandinn.

Háðsádeil­ur, skop­sög­ur, brand­ar­ar eða sa­tír­ur, voru hluti af dag­legu lífi al­menn­ings í Sov­ét­ríkj­un­um og lepp­ríkj­um þeirra, und­ir ógn­ar­stjórn komm­ún­ista. Hið sama á við um kúg­un­ar­stjórn­ir víða um heim hvort sem þær kenna sig við komm­ún­isma eða sósí­al­isma. Sög­urn­ar eru ádeila á ríkj­andi stjórn­ar­far og veita innsýn og oft betri skiln­ing á sam­fé­lög kúg­un­ar, en lang­ar frétta­skýr­ing­ar eða fræðigrein­ar.

Fyr­ir venju­legt fólk sem býr við ógn­ar­stjórn sósí­al­ista hafa brand­ar­ar og háð verið mik­il­væg sam­skipta­tæki sem mynda far­veg til að tjá gremju, reiði og fyr­ir­litn­ingu á stjórn­ar­far­inu. Í þjóðfé­lög­um skorts­ins verður háðsádeil­an ör­lít­il bylt­ing almúg­ans sem berst í bökk­um við að út­vega sér hvers­dags­leg­ar nauðsynja­vör­ur og lif­ir í stöðugum ótta.

Áskoranir og niðurstaða kosninga

Ein forsenda þess að Sjálfstæðisflokkurinn taki þátt í ríkisstjórn er að málefnasamningur og verk ríkisstjórnar, endurspegli skilning á samhengi skatta, ríkisútgjalda, hagvaxtar og velsældar. Að samkeppnishæfni þjóðar ráðist ekki síst af öflugum innviðum, hófsemd í opinberum álögum, greiðu aðgengi að erlendum mörkuðum, skilvirkni í stjórnkerfinu og hagkvæmum ríkisrekstri.

Þegar tekin er afstaða til þess hvort rétt sé að taka þátt í myndun nýrrar ríkisstjórnar skiptir margt máli. Sjálfstæðisflokkurinn getur ekki tekið þátt í ríkisstjórn sem heldur áfram að ríkisvæða heilbrigðiskerfið. En fleira skiptir máli. Uppbygging og endurskipulagning menntakerfisins er eitt. Skynsamleg og sjálfbær nýting náttúruauðlinda annað. Jákvætt viðhorf til atvinnulífsins er skilyrði. Að gera launafólki kleift að taka með beinum hætti þátt í rekstri fyrirtækja er mikilvægt og byggja þannig fleiri stoðir undir fjárhagslegt sjálfstæði heimilanna, er lykillinn að hjarta sjálfstæðismanna. Og fleira skiptir miklu, en verður ótalið að þessu sinni.

Merkingarlausar heitstrengingar

Í ræðu og rit áttu Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon eitt sameiginlegt umfram margt annað; þau voru baráttufólk fyrir beinu lýðræði. Sem stjórnarandstæðingar var aukinn réttur landsmanna til að kjósa um mikilvæg mál í þjóðaratkvæðagreiðslu, þeim hugleikinn. Sem forystumenn í vinstri ríkisstjórninni 2009 til 2013, fengu þau ítrekuð tækifæri til að láta drauminn rætast. Í öll skiptin börðust þau hins vegar gegn því að leitað yrði álits þjóðarinnar. Heitstrengingar um beint lýðræði og aukin áhrif almennings á mikilvæg málefni, reyndust innantóm.

Með vind í seglum og langan verkefnalista

Ég hef talið mig skynja að Sjálf­stæðis­flokk­ur­inn sé með vind í segl­um um allt land. Með öfl­ug­um frambjóðend­um en ekki síður skýrri stefnu og málflutn­ingi eiga sjálf­stæðis­menn mögu­leika á því að standa að lokn­um kosn­ing­um um fjöl­menn­an og öfl­ug­an þing­flokk, sem gef­ur styrk til að hrinda hug­sjón­um  í fram­kvæmd.

Verk­efna­list­i fyrir komandi ár er svo sann­ar­lega lang­ur. Hvort það tekst að hrinda öll­um verk­efn­um í fram­kvæmd og klára þau, ræðst ekki síst af úr­slit­um kosn­ing­anna í sept­em­ber.

Ástríðan, sann­fær­ing­in og löngunin

Það er ekki sjálf­gefið að taka ákvörðun um að sækj­ast eft­ir end­ur­kjöri sem þingmaður. Ástríðan verður að vera fyr­ir hendi. Í stjórn­mál­um verður ár­ang­ur­inn lít­ill án sann­fær­ing­ar og löng­un­ar til að berj­ast fyr­ir framgangi hug­mynda. Ástríðan, sann­fær­ing­in og löng­un­in er enn til staðar – og síst minni en áður. Stefnufesta er nauðsyn­leg en þol­in­mæði ekki síður því drop­inn hol­ar stein­inn. Bar­átt­an fyr­ir frelsi einstaklings­ins og full­veldi lands­ins held­ur áfram. Í þeirri bar­áttu vil ég taka full­an þátt. Og þess vegna sækist ég eftir endurkjöri sem þingmaður Sjálfstæðisflokkksins og þess vegna óska ég eftir stuðningi félaga minna í annað sæti í prófkjöri í Suðvesturkjördæmi 10-12 júní næstkomandi.

Samkeppni, einföldun regluverks og skilvirkt eftirlit

Einföldun regluverksins laðar fram samkeppni og auðveldar athafnamönnum að láta til sín taka. Flókið regluverk og frumskógur skatta og gjalda er vörn hinna stóru – draga úr möguleikum framtaksmannsins til að bjóða nýja vöru og þjónustu. Við höfum séð hvernig róttækar breytingar á ýmsum sköttum og gjöldum hafa skilað sér í aukinni samkeppni sem neytendur hafa notið.

En eitt er að einfalda reglur og draga úr skattbyrði. Annað að tryggja skilvirkni í samkeppniseftirliti sem er mikilvæg forsenda þess að ábati samkeppninnar skili sér til neytenda. Breytingar á samkeppnislögum á liðnu ári eru mikilvægt skref í þessa átt, en þó aðeins skref.

Stór hluti íslensk efnahagslífs er hins vegar án samkeppni eða líður fyrir mjög takmarkaða samkeppni. Samkeppnisleysið leiðir til sóunar á mannafli og fjármagni, hærra verðs, lakari þjónustu og verri vöru. Nýsköpun er í böndum og framboð vöru og þjónustu verður einhæfari. Í stað þess að virkja krafta samkeppninnar kemur hið opinbera á hana böndum. Með aðgerðum eða aðgerðaleysi hafa ríkið og sveitarfélög hindrað samkeppni með margvíslegum hætti.

„Stóra-lausnin"

Á sama tíma og Samfylkingin virðist hafa gefist upp á sínu helsta baráttumáli – aðild Íslands að Evrópusambandinu – hefur Viðreisn ákveðið að blása að nýju, eftir nokkurt hlé, í lúðra Brussels. Þingmenn Viðreisnar hafa lagt fram þingsályktun þar sem ríkisstjórninni er falið „að hefja undirbúning að endurupptöku viðræðna um aðild að Evrópusambandinu“.

Ekki er hægt að skilja greinargerð þingsályktunartillögunnar á annan hátt en að kórónuveirufaraldurinn hafi kveikt aftur vonir í ESB-hjörtum Viðreisnar. Fullyrt er að afleiðingar faraldursins hafi „gjörbreytt efnahagslegum aðstæðum og að Ísland þurfi þess vegna „að nýta öll möguleg tækifæri sem örvað geta nýsköpun, eflt viðskipti og styrkt hagvöxt“. Aukin aðljóðleg samvinna sé óhjákvæmileg og lokaskrefið „til fullrar aðildar að Evrópusambandinu er nærtækasti og áhrifaríkasti kosturinn í þessu efni“.

Rökstuðningur fyrir að aðild að Evrópusambandinu hafa því lítið breyst frá árinu 2009. Vantrúin á flest það sem er íslenskt er rauði þráðurinn. Í stað þess að móta stefnu í utanríkisviðskiptum sem hefur það að markmiðið að fjölga kostunum í samskiptum við aðrar þjóðir, er skipulega reynt að fækka þeim. „Stóra-lausnin“ átti að vera evra og Evrópusambandið. 

Fábreytileiki eða samvinna í heilbrigðisþjónustu

Hægt en örugglega er að verða til jarðvegur fyrir tvöfalt heilbrigðiskerfi. Þannig er grafið undan sáttmálanum um að tryggja öllum jafnan aðgang að nauðsynlegri heilbrigðisþjónustu óháð efnahag.

Tregða heilbrigðisyfirvalda að nýta kosti einkaframtaksins í heilbrigðisþjónustu og vinna að samþættingu og samvinnu opinbers rekstrar og sjálfstætt starfandi aðila, er óskiljanleg. Dregið er úr valmöguleikum fólks, unnið gegn hagkvæmri nýtingu fjármuna og álag á opinber sjúkrahús er aukið.

Hægt og bítandi er verið að hneppa heilbrigðisþjónustuna í fjötra frábreytileika og aukinna útgjalda. Við munum eiga stöðugt erfiðara með að fylgja öðrum þjóðum eftir á sviði heilbrigðisvísinda. Samkeppnishæfni okkar við að laða til landsins vel menntað og hæfileikaríkt heilbrigðisstarfsfólk, eftir langt sérnám, verður verri.

Baktjaldamakk og hreinsanir

Vinstri stjórnin 2009 til 2013, undir forystu Samfylkingarinnar, stundaði baktjaldamakk við umsókn að Evrópusambandinu, ætlaði að breyta fiskveiðistjórnunarkerfinu með samningum fyrir luktum dyrum og lokaði að sér. Þetta var dómur Árna Páls Árnasonar, fyrrverandi ráðherra og formanns Samfylkingarinnar. Dóminn felldi Árni Páll í bréfi til félaga í Samfylkingunni 11. febrúar 2016, en þar sagði meðal annars:

„Flokkurinn sem var stofnaður um ný vinnubrögð, íbúalýðræði og almannarétt lokaði að sér og forðaðist samtal og neitaði þjóðinni um aðkomu að stórum ákvörðunum í þjóðaratkvæðagreiðslu.“

Hér er haldið til haga nokkrum þáttum í stjórnsýslu vinstri stjórnarinnar. Hvernig pólitískar hreinsanir fóru fram í stofnunum og innan stjórnsýslunnar. Hvernig ráðist var til atlögðu til einstaklinga sem ekki voru ráðamönnum þóknanlegir.

Ólöf Nordal - ástríðustjórnmálamaður

Ólöf Nordal leit á það sem hugsjón að vera í stjórnmálum. „Maður gerir það af mikilli innri þrá og þarf að geta einbeitt sér að því,“ sagði Ólöf í viðtali við Morgunblaðið í september 2012 en þá hafði hún ákveðið að draga sig í hlé en hún snéri aftur á  sviðið nokkrum árum síðar. Ólöfu fannst alltaf skemmtilegast að „tengja saman ólík sjónarmið, líka hinna yngri og eldri“. Hún hafði enda unum af því að umgangast fólk, naut þess að ræða ólík sjónarmið – Ólöf kunni þá list að hlusta og rökræða – ýta undir skoðanaskipti.

Djúpstæð sannfæring Ólafar í stjórnmálum var byggð á trúnni einstaklinginn og á samfélag samhjálpar og náungakærleika. Hún var ástríðustjórnmálamaður. Í viðtali sagði hún: „Ef við höfum ekkert fram að færa, þá leggjum við upp í tilgangslausa ferð. Ef okkur tekst að koma því á framfæri, sem við viljum berjast fyrir, þá eigum við erindi.“

Ólöf meitlaði hugsjónir ágætlega í blaðagrein í júní 2010:

„Grunnstef Sjálfstæðisflokksins hefur ávallt verið frelsi einstaklingsins og réttur hans til athafna. Í þeim orðum felst jafnframt ákall um ábyrgð hans á gjörðum sínum og því samfélagi sem við viljum byggja hér upp.“

Auðvitað er útilokað að gefa heildstæða mynd af stjórnmálakonunni Ólöfu Nordal á nokkrum mínútum en ég vona að hlustendur verði einhverju nær um úr hvaða jarðvegi hugmyndir hennar voru sprottnar. Hún var varðmaður frelsisins.